Bài giảng Ngữ văn 12 - Tiết 57: Nghị luận về một tác phẩm một đoạn trích văn xuôi

 Tiết 57
 Làm văn: NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TÁC PHẨM
 MỘT ĐOẠN TRÍCH VĂN XUÔI
 I. HD TÌM HIỂU ĐỀ VÀ LẬP DÀN Ý
 Đề 1. Phân tích truyện ngắn Tinh thần thể dục
 của Nguyễn Công Hoan.
 1.1. Tìm hiểu đề 1
- Xác định yêu cầu thao tác l.luận: tuy đề y/c Phân 
tích song cần phải vận dụng kết hợp thêm các thao 
tác khác: giải thích chứng minh, bình luận... * Phần Thân bài
 - Giới thiệu vài nét về hoàn cảnh sáng tác (nếu ở 
 phần mở bài chưa nêu), giới thiệu thêm vài nét về 
 tác giả;
 - Tách ra từng phương diện; từ đó chọn những 
phương diện đặc sắc và tiêu biểu nhất về tác phẩm 
như sau:
 + Kết cấu của truyện;
 + Mâu thuẫn và chất trào phúng của truyện;
 + Đặc điểm ngôn ngữ và qua người kể, tính 
cách của các nhân vật của truyện.
 - Giá trị hiện thực và ý nghĩa ph.phán của truyện. Đề 2. Hãy tìm hiểu sự khác nhau về từ ngữ, giọng 
 văn giữa hai văn bản Chữ người tử tù và Hạnh 
 phúc của một tang gia trích Số đỏ của Vũ Trọng 
 Phụng. Giải thích vì sao có sự khác nhau đó.
 2.1. Tìm hiểu đề 2
- Xác định yêu cầu thao tác l.luận: tuy đề y/c so 
sánh song cần phải vận dụng kết hợp thêm các 
thao tác khác: phân tích chứng minh, bình luận...
- Đọc tác phẩm và đoạn trích để tìm ra sự khác 
nhau trong hai văn bản đề yêu cầu (từ ngữ, giọng 
văn), đưa dẫn chứng, phân tích, bàn luận về sự 
khác nhau và nguyên nhân chủ yếu. * Phần Thân bài phải giải quyết những vấn đề sau:
 - Giới thiệu vài nét về nhà văn Vũ Trọng Phụng 
và Nguyễn Tuân về phong cách;
 - Nêu những khác nhau về từ ngữ trong hai văn 
bản (nêu dẫn chứng phân tích để chứng minh)
 - Nêu những khác nhau về giọng văn trong hai 
văn bản (nêu dẫn chứng phân tích để chứng minh)
 - Giải thích vì sao có sự khác nhau đó.
 * Phần Kết bài
- Đánh giá chung về sự khác nhau về từ ngữ và 
giọng điệu của hai văn bản ;
- Mở rộng vấn đề: đóng góp một phong cách riêng 
của nhà văn.