Bài giảng Sinh học 11 - Bài 30: Tập tính

 CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ LỚP 11
 MÔN: SINH HỌC Bài 30 TẬP TÍNH 
I. KHÁI NIỆM
II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH
III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP 
TÍNH Bài 31. TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT Bài 30 TẬP TÍNH 
 II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH
Hãy quan sát một số hiện tượng sau 
 và cho biết hoạt động nào của sinh 
 vật sinh ra đã có, hoạt động nào mới 
 học được ? Học được
Bẩm sinh Bài 31. TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
 II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH
 Loại tập tính
 Nội dung Tập tính bẩm sinh Tập tính học được
 - Loại tập tính sinh ra đã - Loại tập tính hình thành 
 có. trong đời sống cá thể, thông 
 Đặc điểm, qua học tập, rút kinh nghiệm
 tính chất - Được di truyền từ bố, mẹ. - Không được DT từ bố, mẹ.
 - Đặc trưng cho loài. - Đặc trưng cho từng cá thể.
 - Vịt con mới nở thả xuống - Trâu, bò biết thực hiện các 
 nước có thể bơi được, động tác theo hiệu lệnh của 
 Ví dụ nhưng gà thì không. người nông dân.
 - Nhện chăng lưới,... - Vẹt biết nói tiếng người,...
* Lưu ý: Tập tính hỗn hợp là tập tính có cả nguồn gốc bẩm sinh và 
học được. Bài 31. TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH
 Hãy cho biết tập tính nào dưới đây là tập tính bẩm
 sinh, tập tính học được:
 - Đến thời kì sinh sản, tò vò cái đào một cái hố trên mặt đất để
 làm tổ rồi bay đi bắt một con sâu bướm, đốt cho sâu bị tê liệt, rồi
 bỏ vào tổ. Tiếp đó tò vò cái đẻ trứng vào tổ và bịt tổ lại, sau một
 thời gian, tò vò con nở từ trứng ra và ăn con sâu. Các tò vò cái
 con lớn lên lặp lại trình tự đào hố và đẻ trứng như tò vò mẹ (dù
 không nhìn thấy các tò vò cái khác làm tổ và sinh đẻ) (1)
 - Chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì
 râm (ca dao) (2)
 - Khi nhìn thấy đèn giao thông chuyển sang màu đỏ, những
 người qua đường dừng lại. (3)
  (1) và (2) là tập tính bẩm sinh; (3) là tập tính học được. Bài 31. TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH
 1. Tập tính bẩm sinh: .
 Cơ- Chuỗi sở thần phản kinh xạ khôngcủa tập điều tính kiện bẩm sinh là gì? Đặc 
 điểm- Do củakiểu tậpgen tính quy bẩmđịnh sinh?→ bền vững, không thay đổi.
 2. Tập tính học được: 
 - Chuỗi phản xạ có điều kiện
 Cơ- Quá sở trìnhthần hình kinh thành của tậptập tính làhọc quá được trình hìnhlà gì? thành Quá các 
 trìnhmối liên hình hệ thành mới giữa tập cáctính nơron thể hiện → cónhư thể thế thay nào? đổi.
 Lưu ý:
 Sự hình thành tập tính học được ở động vật phụ thuộc vào:
 + Mức độ tiến hoá của hệ thần kinh.
 + Tuổi thọ. Bài 31. TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
 III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH
 1. Ở động vật bậc thấp 2. Người và những ĐV có hệ thần kinh phát
hệ thần kinh đơn giản, số triển thuận lợi cho việc học tập và rút kinh
lượng tế bào thần kinh nghiệm. Tập tính ngày càng hoàn thiện do
không nhiều nên khả năng phần học tập được bổ sung ngày càng nhiều
học tập rất thấp, việc học tập và càng chiếm ưu thế so với phần bẩm sinh.
và rút kinh nghiệm rất khó Ngoài ra ĐV có hệ thần kinh phát triển
khăn. Hơn nữa, tuổi thọ thường có tuổi thọ dài, giai đoạn sinh trưởng
thường ngắn nên không có - phát triển kéo dài → thành lập nhiều phản
nhiều thời gian cho việc học xạ có điều kiện, hoàn thiện các tập tính phức
tập. tạp thích ứng với điều kiện sống luôn thay
 đổi. CỦNG CỐ
Câu 1: Tập tính bẩm sinh ở động vật 
không có đặc điểm:
 A. Sinh ra đã có, không cần học hỏi
 B. Mang tính bản năng
 C. Có thể thay đổi theo hoàn cảnh sống
 D. Được quyết định bởi yếu tố di truyền BÀI TẬP VỀ NHÀ
- Học bài và trả lời các câu hỏi trang 126/SGK.
- Tìm thêm các ví dụ về tập tính của động vật.
- Đọc mục “Em có biết?” – trang 126/SGK.
- Nghiên cứu nội dung bài 32: Tập tính của động vật (tiếp).