Đề tham khảo ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2021 môn Ngữ văn - SGD&ĐT Đắk Lắk - Đề số 12 (Có đáp án)

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẮK LẮK ĐỀ THAM KHẢO ÔN THI TỐT NGHIỆP
 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NĂM 2021
 ĐỀ SỐ 12 Môn: Ngữ văn
 (Đề gồm có 02 trang) Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề
 I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) 
 Đọc đoạn trích:
 Nhiều người trong chúng ta từ lâu đã quen đối phó với cuộc sống và hoàn cảnh thay vì tự 
 mình hành động. Chúng ta để thái độ của người khác chi phối cảm nhận của mình về bản thân. Để 
 có thể lựa chọn hành động một cách tỉnh táo thay vì đối phó, chúng ta cần có sự suy nghĩ chín 
 chắn. Sẵn sàng chịu trách nhiệm về bản thân, cam kết giữ vững lập trường thay vì phụ thuộc vào ý 
 kiến của người khác là điều góp phần thiết lập nên cái nhìn tổng quát về bản chất của mỗi cá nhân. 
 Đối với nhiều người, có lẽ đây là một bước tiến vĩ đại. 
 Khi quyết định chịu trách nhiệm về bản thân và cố gắng kiểm soát mọi hành động, cảm xúc 
 cho phù hợp với từng hoàn cảnh, chúng ta đã tạo tiền đề cho việc hình thành những mối quan hệ 
 tốt đẹp. Nhiều người sẽ tỏ ra không thích sự "độc lập" mà chúng ta lựa chọn, bởi điều đó đồng 
 nghĩa với việc họ không còn khả năng kiểm soát được hành động của chúng ta nữa. Việc giải 
 phóng bản thân khỏi sự kiểm soát của người khác sẽ có lợi cho cả hai bên. Mỗi lần áp dụng cách 
 cư xử mới này, bạn sẽ cảm nhận được nguồn sức mạnh tiềm ẩn mà bạn chưa từng biết mình đang 
 sở hữu. 
 Hành động thay vì đối phó không chỉ hữu ích trong những cuộc chạm trán gay go. Và việc tự 
 giác chịu trách nhiệm về hành vi của mình là một yêu cầu vô cùng quan trọng.
 (Theo Khi ta thay đổi thế giới sẽ đổi thay, Karen Casey, 
 NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, 2010, tr.72)
 Thực hiện các yêu cầu sau:
 Câu 1. Dựa vào đoạn trích, anh/chị hãy cho biết điều góp phần thiết lập nên cái nhìn tổng quát về 
 bản chất của mỗi cá nhân là gì? 
 Câu 2. Theo tác giả, tại sao: Nhiều người sẽ tỏ ra không thích “sự độc lập” mà chúng ta lựa chọn?
 Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến: Việc giải phóng bản than khỏi sự kiểm soát của người 
 khác sẽ có lợi cho cả hai bên?
 Câu 4. Bài học có ý nghĩa nhất mà anh/chị rút ra cho bản thân từ việc đọc đoạn trích trên? 
 II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
 Câu 1. (2,0 điểm)
 Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày 
 suy nghĩ của bản thân về sự cần thiết của việc tự chịu trách nhiệm về hành vi đối với bản thân mỗi 
 người trong cuộc sống.
 Câu 2. (5,0 điểm)
 Con sóng dưới lòng sâu 
 Con sóng trên mặt nước 
 Ôi con sóng nhớ bờ 
 Ngày đêm không ngủ được
 Lòng em nhớ đến anh
 Cả trong mơ còn thức SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẮK LẮK ĐỀ THAM KHẢO ÔN THI TỐT NGHIỆP
 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NĂM 2021
 ĐỀ SỐ 12 Môn: Ngữ văn
 Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề
 ĐÁP ÁN - THANG ĐIỂM
 (Đáp án - Thang điểm gồm có 04 trang)
 Phần Câu Nội dung Điểm
 I ĐỌC HIỂU 3,0
 Điều góp phần thiết lập nên cái nhìn tổng quát về bản chất của mỗi cá nhân: 
 1 Sẵn sàng chịu trách nhiệm về bản thân, cam kết giữ vững lập trường thay vì 0,5
 phụ thuộc vào ý kiến của người khác.
 Theo tác giả: Nhiều người sẽ tỏ ra không thích “sự độc lập” mà chúng ta 
 2 lựa chọn vì điều đó đồng nghĩa với việc họ không còn kiểm soát được hành 0,5
 động của chúng ta.
 Có thể hiểu về ý kiến: Việc giải phóng bản thân khỏi sự kiểm soát của 
 người khác có lợi cho cả hai bên như sau: 
 - Với người bị kiểm soát: việc giải phóng bản thân ra khỏi sự kiểm soát của 
 3 người khác sẽ khiến họ cảm thấy tự lập tốt hơn, có sự tự chủ, tự tin; phát 1,0
 huy được ưu thế của bản thân.
 - Với người kiểm soát: học được cách tôn trọng người khác, từ đó có những 
 mối quan hệ bình đẳng, hài hòa  
 Học sinh có thể rút ra những bài học khác nhau, chẳng hạn: con người cần 
 phải có sự tự chủ và độc lập trong mọi quyết định, hành động của mình. 
 Đồng thời chúng ta cần tự chịu trách nhiệm với mọi thứ mình làm. Có như 
 vậy, chúng ta mới cảm thấy hạnh phúc, mới có thể thành công bằng chính 
 4 1,0
 công sức của mình. Hơn nữa, chúng ta không thể mãi cứ phụ thuộc vào 
 những người xung quanh hay đổ lỗi cho hoàn cảnh. Chúng ta sẽ mãi chẳng 
 thể trưởng thành nếu cứ làm như vậy vì cuộc đời của chúng ta phải do 
 chính chúng ta làm chủ chứ chẳng phải là một ai khác.
 II LÀM VĂN 7,0
 Viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ về sự cần thiết của việc tự chịu 
 2,0
 trách nhiệm về hành vi đối với bản thân mỗi người trong cuộc sống
 a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn nghị luận 200 chữ
 1 Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - 0,25
 phân - hợp, song hành hoặc móc xích.
 b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Sự cần thiết của việc tự chịu trách 
 0,25
 nhiệm về hành vi đối với bản thân mỗi người trong cuộc sống. * Cảm nhận về đoạn thơ
- Nỗi nhớ da diết, cháy bỏng trong tình yêu:
+ Khổ 5 đọng lại một chữ nhớ. Nỗi nhớ gắn với không gian dưới lòng sâu, 
trên mặt nước, với bờ; nó bao trùm cả thời gian ngày đêm không ngủ được, 
và xâm chiếm tâm hồn con người, ngay cả trong vô thức Lòng em nhớ đến 
anh/ Cả trong mơ còn thức. Một tiếng nhớ mà nói được nhiều điều. Em đã 
hoá thân vào sóng. Sóng đã hoà nhập vào tâm hồn em để trở nên có linh 
hồn thao thức.
+ Đây là khổ duy nhất trong bài có đến 6 câu thơ, sự phá cách ấy đã góp 
phần diễn tả sự trào dâng mãnh liệt của nỗi nhớ trong tình yêu.
- Sự thủy chung son sắt trong tình yêu (khổ 6):
+ Các danh từ chỉ hướng “Bắc - Nam” đã gợi ra sự xa cách. Cách nói 
ngược xuôi Bắc, ngược Nam dường như đã hàm chứa trong nó những éo le, 
diễn tả những thường biến của cuộc đời.
+ Đối lập lại với cái thường biến ấy là sự bất biến Nơi nào em cũng nghĩ/ 
Hướng về anh - một phương. Với cô gái đang yêu, dường như không còn 
khái niệm phương hướng địa lý mà chỉ còn một phương duy nhất phương 
anh.
=> Tiếng lòng thủy chung son sắt, khẳng định tình yêu bất biến, trường tồn 
 2,0
với thời gian.
- Niềm tin vào tình yêu và cuộc đời (khổ 7):
+ Xuân Quỳnh đã soi chiếu vào sóng để tìm ra sự tương đồng giữa lòng em 
và sóng.
+ Cặp hình ảnh ẩn dụ sóng - bờ ở đây được sử dụng rất mới mẻ dù đã được 
nói đến nhiều trong ca dao, thơ cũ. Nếu trong ca dao, sóng/ thuyền/đò là ẩn 
dụ cho người con trai, bờ/bến ẩn dụ cho người con gái; thì ở đây “sóng” lại 
là hình ảnh của người con gái, “bờ” là niềm hạnh phúc sum vầy
+ Cách nói đối lập Dù và đảo cấu trúc Con nào chẳng tới bờ/ Dù muôn vời 
cách trở thay vì Dù muôn vời cách trở/ Con nào chẳng tới bờ khiến câu thơ 
như một tiếng dặn lòng: luôn phải vượt lên, đứng trên những khó khăn, trắc 
trở để gìn giữ hạnh phúc của mình.
+ Sự chủ động đầy mạnh mẽ của người con gái khi yêu.
* Vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu
- Nỗi nhớ vô biên, tuyệt đích của một tình yêu chân thành, mãnh liệt. 
- Luôn luôn thủy chung trong tình yêu.
- Dù trải qua nhiều đắng cay, đổ vỡ trong tình yêu, nhưng người phụ nữ ấy 
vẫn hồn nhiên, tha thiết yêu đời, vẫn ấp ủ hi vọng và niềm tin vào hạnh 
phúc tương lai.
* Đánh giá nghệ thuật
Bằng ngôn ngữ tinh tế, gợi cảm; thể thơ 5 chữ cô đọng, hàm súc; âm điệu 
 0,5
nhịp nhàng, dào dạt như những cơn sóng biển; hình ảnh thơ mộc mạc, giàu 
ẩn dụ, nhân hóa tài hoa