Đề tham khảo ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2021 môn Ngữ văn - SGD&ĐT Đắk Lắk - Đề số 15 (Có đáp án)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẮK LẮK ĐỀ THAM KHẢO ÔN THI TỐT NGHIỆP
 ĐỀ SỐ 15 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NĂM 2021
 Môn: Ngữ văn
 (Đề gồm có 02 trang) Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề
 I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
 Đọc đoạn trích: 
 mẹ chưa nhờ ta điều gì
 kể cả giặt cái khăn
 con mắc nợ mẹ không là chủ nợ
 chỉ chú mèo già chứng kiến mẹ buồn thôi
 những cuộc đời con đi giữa nóng lạnh cuộc đời
 mẹ buôn buốt ruột
 con tung tấy chữ
 có chữ nào rơm rớm mẹ đâu?
 khi mẹ thấy cô đơn
 con cũng vào sấp bóng
 vô định rợn người cát trắng
 mẹ nằm hun hút gió hàng dương
 giờ thấm nghĩa mồ côi
 con đã non sáu chục
 những buổi chiều ân hận
 chân trời mướt mải cát bay...
 (Trích Chân trời mẹ, Văn Công Hùng, Tập thơ, Cầm tay mà đi, 
 NXB Hội nhà văn, 2018, tr.53)
 Thực hiện các yêu cầu sau:
 Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?
 Câu 2. Tìm những câu thơ có hình ảnh tương phản để khắc họa hình ảnh hai nhân vật trữ tình 
 trong đoạn trích?
 Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về hai câu thơ sau:
 con mắc nợ mẹ không là chủ nợ
 chỉ chú mèo già chứng kiến mẹ buồn thôi
 Câu 4. Đoạn trích đem đến cho anh/chị suy nghĩ, cảm xúc gì về tình mẹ trong cuộc đời?
 II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
 Câu 1. (2,0 điểm)
 Từ nội dung phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày 
 suy nghĩ của bản thân về ý kiến: Tình yêu của mẹ là tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ nhất trên đời.
 Câu 2. (5,0 điểm) 
 Ngay lúc ấy, chiếc thuyền đâm thẳng vào trước chỗ tôi đứng. Một người đàn ông và một 
 người đàn bà rời chiếc thuyền. Họ phải lội qua một quãng bờ phá nước ngập đến quá đầu gối. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẮK LẮK ĐỀ THAM KHẢO ÔN THI TỐT NGHIỆP
 ĐỀ SỐ 15 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NĂM 2021
 Môn: Ngữ văn
 Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề
 ĐÁP ÁN - THANG ĐIỂM 
 (Đáp án - Thang điểm gồm có 03 trang)
 Phần Câu Nội dung Điểm
 I ĐỌC HIỂU 3,0
 1 Đoạn trích trên được viết theo thể thơ: Tự do 0,5
 Những câu thơ tương phản được dùng để khắc họa hai nhân vật trữ tình 
 trong đoạn trích: 
 2 0,5
 - con mắc nợ mẹ không là chủ nợ
 - mẹ buôn buốt ruột/ con tung tẩy chữ
 Nội dung của hai câu thơ: con mắc nợ mẹ không là chủ nợ/ chỉ chú mèo 
 già chứng kiến mẹ buồn thôi
 - Người con ý thức được công lao và tình yêu thương vô bờ bến của mẹ 
 3 dành cho con trong cuộ đời; 1,0
 - Người con cũng ý thức được sự vô tâm của bản thân bởi mình chỉ biết 
 nhận tình yêu thương từ mẹ nhưng sự cô đơn, nỗi buồn của mẹ lại không 
 được chia sẻ, giãi bày
 Học sinh bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc riêng, chân thành của bản thân:
 4 - Tình yêu thương bao la của mẹ dành cho con cái trong cuộc đời. 1,0
 - Tình cảm của con cái dành cho mẹ: lòng hiếu thảo, biết ơn 
 II LÀM VĂN 7,0
 Viết một đoạn văn bàn trình bày suy nghĩ về ý kiến: Tình yêu của mẹ 
 2,0
 là tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ nhất trên đời.
 a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn: Học sinh có thể trình bày 
 1 đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc 0,25
 song hành.
 b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Tình yêu của mẹ là tình cảm 
 0,25
 thiêng liêng, đẹp đẽ nhất trên đời. * Cảm nhận về đoạn văn:
- Khái quát chung về nội dung của tác phẩm hoặc nêu nội dung của đoạn 
đầu (phát hiện thứ nhất của nghệ sĩ Phùng).
- Khi còn thuyền đâm thẳng vào bờ, bước ra từ con thuyền đẹp như mơ là 
hình ảnh người đàn bà thô kệch, mệt mỏi; người đàn ông cao lớn dữ dằn; 
và một cảnh tượng tàn nhẫn: người đàn ông đánh vợ một cách dã man...
- Sự cam chịu nhẫn nhục đến mức vô lí của người đàn bà: không khóc, 
không chống trả, không tìm cách chạy trốn.
- Phản ứng dữ dội của cậu con trai: đánh lại bố...
- Thái độ của nghệ sĩ Phùng: ngạc nhiên đến kinh ngạc, sững sờ, dường 2,5
như không thể tin, vứt máy ảnh chạy tới...
=> Bức tranh bạo lực gia đình đã hoàn toàn thay thế cho bức tranh chiếc 
thuyền ngoài xa bồng bềnh trên biển sớm mờ sương.
* Cách nhìn nhận cuộc sống của nhà văn: Cuộc sống vốn phức tạp, bản 
chất và hiện tượng không phải bao giờ cũng là một, thậm chí mâu thuẫn 
đối lập. Nghệ thuật thường đẹp bởi được quan sát từ xa trong khi hiện thực 
cuộc đời bao giờ cũng rất gần và thường là hiện thực khắc nghiệt, phũ 
phàng... Chúng ta đừng bao giờ đơn giản, một chiều, phiến diện khi nhìn 
nhận cuộc sống và con người...
* Đánh giá nghệ thuật của đoạn trích: Nhà văn kết hợp hai phương thức 
tả và kể, lời người kể chuyện và lời nhân vật đan xen biến hóa; nhân vật 0,5
được khắc họa qua ngoại hình, cử chỉ, hành động và ngôn ngữ...
d. Chính tả, dùng từ, đặt câu
 0,25
 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt
e. Sáng tạo
 0,5
 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ
 TỔNG ĐIỂM 10,0