Sáng kiến kinh nghiệm Một số thủ thuật nâng cao tính giao tiếp trong việc giới thiệu cấu trúc ngữ pháp

 SỞ GD-ĐT QUẢNG BÌNH 
 TRƯỜNG THPT CHUYÊN QUẢNG BÌNH 
 ***************** 
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
  
 MỘT SỐ THỦ THUẬT NÂNG CAO TÍNH GIAO TIẾP TRONG 
 VIỆC GIỚI THIỆU CẤU TRÚC NGỮ PHÁP 
 ------------------------------------------- 
 THỰC HIỆN: NGUYỄN VIẾT ĐẲNG 
 TỔ: NGOẠI NGỮ 
Giáo viên: Nguyễn Viết Đẳng 1 Trường THPT Chuyên Quảng Bình 
 II. CƠ SỞ LÝ LUẬN. 
 Trong nhiều cuốn sách ngữ pháp thường đươc dạy ngoài ngữ cảnh. Người 
 học được giới thiệu các câu đơn lẻ và việc dạy ngữ pháp chỉ giới hạn ở việc giới 
 thiệu dạng thức (form), của các điểm ngữ pháp. Sau đó người học thực hành với 
 các dạng bài tập như nhắc lại, chuyển đổi,Tiến trình dạy ngữ pháp như thế 
 khiến cho người học không thấy được ngữ cảnh giao tiếp mà cấu trúc ngữ pháp đó 
 được sử dụng. 
 Ngữ pháp không phải là kết quả cuối cùng của quá trình ngôn ngữ mà ngữ 
 pháp phải là một công cụ giúp người học giao tiếp hiệu quả hơn. Vì vậy, giải pháp 
 ở đây là khi dạy một điểm ngữ pháp nào đó giáo viên cần đưa vào một ngữ cảnh 
 có thể làm rõ mối quan hệ của dạng thức của điểm ngữ pháp ấy và chức năng giao 
 tiếp của nó. 
 Có thể nói rằng nâng cao tính giao tiếp của dạy ngữ pháp là dạy ngữ pháp 
 trong ngữ cảnh. Khi dạy ngữ pháp người giáo viên cần ba thành tố: (1) dạng thức-
 form (cấu trúc ngữ pháp hình thành như thế nào), (2) ý nghĩa-meaning (ý nghĩa 
 nào được thể hiện qua cấu trúc ngữ pháp đó) và cách sử dụng-use (vì sao cấu trúc 
 ngữ pháp đó chứ không phải là cấu trúc khác được người nói lựa chọn). Bên cạnh 
 các dạng bài tập nhấn mạnh về dạng thức của cấu trúc như nhắc lại, chuyển đổi, 
 điền dạng đúng của từngười giáo viên cần tiến hành các hoạt động tạo điều kiện 
 cho người học phát hiện ra các tình huống giao tiếp phù hợp trong đó có cấu trúc 
 ngữ pháp đó được sử dụng. 
Giáo viên: Nguyễn Viết Đẳng 3 Trường THPT Chuyên Quảng Bình nói về các sự việc xảy ra trong quá khứ đồng thời nắm luôn dạng quá khứ đơn của 
 động từ Tiếng Anh. 
 2. Giới thiệu cấu trúc ngữ pháp thông qua hình ảnh, vật thật, người thật và sự 
 việc thật. 
 Giáo viên có thể sử dụng tranh ảnh, đồ vật trong lớp học, cử chỉ, hành động 
 của bản thân và ngay cả học sinh để dạy ngữ pháp. Đây là một thủ thuật mà bản 
 thân tôi cho rằng hiệu quả nhất vì nó rất gần gũi và dễ gây hứng thú cho người học 
 nhất đặc biệt nếu như chúng ta hướng vào những đối tượng gây sự quan tâm của 
 học sinh như phim ảnh, các bài hát, các ca sỹ, diễn viên nổi tiếng 
 Ví dụ, khi dạy cấu trúc Used to + Infinitive ở Unit 4, ta có thể cho học sinh 
 xem tranh hoăc hỏi về Tuấn Tú là người dẫn chương trình của chương trình “ 
 Chiếc nón kỳ diệu” 
 Teacher: What does Tuan Tu do now ? 
 Students: He’s an MC. 
 Teacher: What did he use to do ? 
 Students:.. 
 Teacher: He used to be a footballer. He used to play for The Cong team. 
 Ghi lên bảng câu cuối cùng và yêu cầu học sinh rút ra cấu trúc cũng như ý nghĩa 
 của Used to + Infinitive. 
 Hoặc khi dạy The passive voice ở Unit 10, giáo viên có thể làm hành động đẩy 
 bàn và hỏi học sinh. 
 Teacher: What am I doing ? 
 Students : You’re pushing the table. 
 Teacher : So, the table is being put by me. 
 Teacher : What subject do I teach you ? 
 Students: English. 
 Teacher: So, English is taught by me. 
Giáo viên: Nguyễn Viết Đẳng 5 Trường THPT Chuyên Quảng Bình 
 IV. KHẢO SÁT VÀ ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG CỦA ĐỀ TÀI. 
 Như đã nói ở phần lý do chọn đề tài, bản thân vừa tìm tòi nghiên cứu và đã 
 tích cực áp dụng các thủ thuật trên vào các giờ ngữ pháp không chỉ ở phạm vi sách 
 lớp 10 mà đã áp dụng cho cả lớp 11 và 12. Qua khảo sát đánh giá ngay trong tiết 
 dạy cũng như thông qua các bài kiểm tra 15 phút, 1 tiết, và kiểm tra học kỳ thấy 
 rằng việc áp dụng các thủ thuật nâng cao tính giao tiếp thu được những kết quả 
 nhất định. Học sinh đã chủ động tích cực hơn trong việc tự tìm ra cấu trúc cũng 
 như sử dụng chúng trong tình huống giao thực tế. Học sinh hứng thú hơn trong 
 việc tiếp thu bài vì chúng thấy được tiếng Anh không phải là một cái gì đó xa lạ 
 mà nó thật gần gũi thú vị đặc biệt khi giáo viên dùng tiếng Anh để diễn đạt những 
 gì có sẵn ngay trong lớp học (vật thật, người thật), những gì đang diễn ra (tình 
 huống thật), những điều liên quan trực tiếp tới bản thân chúng, những điều mà 
 chúng quan tâm hay đã biết (sử dụng kiến thức của ngay bản thân học sinh)Vì 
 vậy học sinh tiếp thu bài nhanh hơn, nhớ lâu hơn. 
 Tuy nhiên, chúng ta thường gặp khó khăn ở những lớp học yếu vì sử dụng 
 thủ thuật sẽ mất quá nhiều thời gian do đó sẽ ảnh hưởng tới thời gian cho phần 
 luyện tập-practice và phần sản sinh-production. Cũng có một số điểm ngữ pháp 
 khó mà áp dụng được các thủ thuật vì lý do độ khó hoặc vì lý do thời gian cho nên 
 giáo viên cần sử dụng linh hoạt các thủ thuật làm sao để giờ dạy phát huy hiệu quả 
 cao nhất. 
Giáo viên: Nguyễn Viết Đẳng 7 Trường THPT Chuyên Quảng Bình 
 NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA TỔ CHUYÊN MÔN 
 NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐÔNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG 
Giáo viên: Nguyễn Viết Đẳng 9 Trường THPT Chuyên Quảng Bình