Tài liệu Chương trình chuyên sâu THPT chuyên môn Vật lí

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
CHƯƠNG TRÌNH CHUYÊN SÂU THPT CHUYÊN 
 MÔN: VẬT LÍ 
 Hà Nội, 12/2009 A. Cơ học 
 Chuyên đề 1 : Chuyển động cong. Gia tốc tiếp tuyến và gia tốc pháp tuyến 
 Số tiết : 2 
 TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Hệ toạ độ cực Kiến thức 
 - Trình bày được hệ toạ độ cực 
 Kĩ năng 
 - Nêu được thí dụ áp dụng hệ toạ độ cực. 
 2 Vận tốc và gia tốc Kiến thức 
 trong chuyển động - Trình bày được phương , chiều và độ lớn của véc tơ vận tốc tức 
 cong thời trong chuyển động cong. 
 - Trình bày được về gia tốc tiếp tuyến và gia tốc pháp tuyến trong 
 chuyển động cong 
 Kĩ năng 
 - Áp dụng các kiến thức ở trên cho một chuyển động cong cụ thể, 
 chẳng hạn chuyển động ném xiên. 
 3 Chuyển động tròn Kiến thức 
 không đều - Trình bày được về vận tốc và gia tốc trong chuyển động tròn không 
 đều 
 Kĩ năng 
 - Giải được bài tập về chuyển động tròn không đều 
 3 Chuyên đề 4 : Va chạm . Chuyển động của tên lửa 
 Số tiết : 4 
TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Va chạm Kiến thức 
 - Ôn lại và học thêm những đặc điểm của các loại va chạm đàn hồi, Chủ yếu làm các bài 
 mềm, trực diện (xuyên tâm) và không xuyên tâm. tập nâng cao 
 Kĩ năng 
 - Giải được các bài tập nâng cao về các loại va chạm. 
 2 Chuyển động của Kiến thức 
 tên lửa - Nêu được đặc điểm của chuyển động có khối lượng thay đổi. 
 - Viết được phương trình Mê-xéc-xki. 
 Kĩ năng 
 - Giải được các bài tập về chuyển động của tên lửa. 
 Chuyên đề 5 : Các định luật Kê-ple . Chuyển động trong trường hấp dẫn 
 Số tiết : 3 
TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Các định luật Kê-ple Kiến thức Toàn bộ chủ đề này 
 - Ôn lại ba định luật Kê-ple. nên dạy dưới dạng bài 
 Kĩ năng tập nâng cao. 
 - Giải được các bài tập nâng cao về các định luật Kê-ple. 
 2 Chuyển động trong Kiến thức 
 trường hấp dẫn - Các chuyển động tròn, e líp, parabol, và hypebol. 
 - Các vận tốc vũ trụ cấp 1, cấp 2. 
 - Viết được công thức tính thế năng của vật trong trường hấp 
 dẫn 
 5 TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Khái niệm về xác suất Kiến thức 
 - Nêu được xác suất là gì ? 
 Kĩ năng 
 - Vận dụng được công thức tính xác suất cho các trường hợp 
 đơn giản. 
 2 Giá trị trung bình Kiến thức 
 - Viết được công thức tính giá trị trung bình. 
 Kĩ năng 
 - Vận dụng được công thức tính giá trị trung bình cho những 
 trường hợp đơn giản. 
 Chuyên đề 2 : Nhiệt độ . Thang nhiệt độ ( Nhiệt giai ) 
 Số tiết : 1 
TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Nhiệt độ. Nhiệt giai Kiến thức 
 tuyệt đối. Nhiệt giai - Nêu được nhiệt giai thực nghiệm quốc tế là gì ? 
 thực nghiệm quốc tế Kĩ năng 
 - Vận dụng được công thức tính nhiệt giai thực nghiệm quốc tế. 
 2 Các loại nhiệt kế. Kiến thức 
 Nhiệt kế khí. Cách - Nêu được nguyên tắc hoạt động của các loại nhiệt kế. 
 chuẩn nhiệt kế Kĩ năng 
 - Sử dụng được các loại nhiệt kế để đo nhiệt độ trong những 
 trường hợp cụ thể. 
 Chuyên đề 3 : Phương trình cơ bản của thuyết động học phân tử 
 Số tiết : 2 
 7 Số tiết : 2 
TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Áp suất phụ gây bởi Kiến thức 
 mặt ngoài (Công thức - Viết được công thức tính áp suất phụ. Chủ yếu làm các bài 
 La-pla-ce). Góc bờ ở - Viết được công thức tính năng lượng bề mặt. tập nâng cao 
 mặt thoáng. Chứng - Chứng minh và viết được các công thức về hiện tượng mao 
 minh các công thức về dẫn 
 mao dẫn Kĩ năng 
 - Giải được các bài toán nâng cao về hiện tượng mao dẫn. 
 Chuyên đề 6 : Nguyên lí I của Nhiệt động lực học 
 Số tiết : 3 
TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Nguyên lí I của Nhiệt Kiến thức 
 động lực học - Nêu được nội năng phụ thuộc vào nhiệt độ và thể tích. Ôn lí thuyết và chủ 
 - Nêu được ví dụ về hai cách làm biến đổi nội năng. yếu làm bài tập nâng 
 - Phát biểu được nguyên lí I của Nhiệt động lực học. cao. 
 - Viết được hệ thực U A + Q và nêu được quy ước về dấu 
 của các đại lượng. 
 Kĩ năng 
 - Vận dụng được mối quan hệ giữa nội năng với nhiệt độ và thể 
 tích để giải thích một số hiện tượng đơn giản. 
 2 Những áp dụng của Kiến thức 
 nguyên lí I của Nhiệt - Viết được các công thức tính công, nhiệt lượng trong các quá 
 động lực học. Các trình : đẳng tích, đẳng áp, đẳng nhiệt, đoạn nhiệt. 
 công thức tính công, - Viết được công thức tính nội năng của khí lí tưởng. 
 9 TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Hệ Mặt Trời Kiến thức 
 - Nêu được cấu tạo của hệ Mặt Trời. 
 - Nêu được các đặc điểm chính về cấu tạo của hệ Mặt Trời. 
 Kĩ năng 
 - Vận dụng được các định luật Kê-ple để giải thích chuyển động 
 của các hành tinh trong hệ Mặt Trời. 
 2 Các chuyển động của Kiến thức 
 Trái Đất - Nêu được chuyển động quay của Trái Đất quanh trục. 
 - Nêu được chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời. 
 Kĩ năng 
 - Chỉ ra được chiều chuyển động của Trái Đất quanh trục cũng 
 như quanh Mặt Trời trong thực tế. 
 Chuyên đề 2 : Bầu trời sao. Thiên cầu và Nhật động . Các hệ toạ độ thiên văn 
 Số tiết : 2 
TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Bầu trời sao Kiến thức 
 - Nêu được một số chòm sao và sao chính. 
 Kĩ năng 
 - Chỉ ra được một số sao và chòm sao chính trên bầu trời. 
 2 Thiên cầu và nhật động Kiến thức 
 - Nêu được khái niệm thiên cầu. 
 - Nêu được khái niệm nhật động và chiều nhật động. 
 - Nêu được mối liên hệ giữa nhật động và chuyển động quay của 
 11 2 Ngày và năm Kiến thức 
 - Phân biệt ngày sao và ngày Mặt Trời trung bình. 
 - Nêu được năm xuân phân là gì. 
 Kĩ năng 
 - Chỉ ra được 4 thời điểm quan trọng của năm xuân phân. 
 3 Bốn mùa Kiến thức 
 - Chỉ ra được mối liên hệ giữa vị trí của Mặt Trời trên quỹ đạo biểu 
 kiến hàng năm và các mùa trên Trái Đất. 
 - Nêu được các đới khí hậu trên Trái Đất. 
 Kĩ năng 
 - Giải thích được một cách sơ lược sự liên quan giữa vị trí của Mặt 
 Trời trên thiên cầu với sự hình thành các mùa và các đới khí hậu trên 
 Trái Đất. 
 Chuyên đề 4 : Chuyển động của Mặt Trăng . Thuỷ triều 
 Số tiết : 2 
TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Chuyển động của Mặt Kiến thức 
 Trăng - Chuyển động của Mặt trăng quanh Trái Đất và chuyển động biểu 
 kiến hàng tháng của Mặt Trăng trên thiên cầu. 
 - Chuyển động quay của Mặt Trăng quanh trục. 
 Kĩ năng 
 - Giải thích được hình ảnh của Mặt Trăng trong tuần trăng. 
 - Chỉ ra được mối liên hệ giữa chuyển động của Mặt Trăng quanh Trái 
 Đất và tuần trăng. 
 2 Thuỷ triều Kiến thức 
 - Nêu được thuỷ triều là gì. Nó có liên quan gì đến Mặt Trăng. 
 13 TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Nghiên cứu sự va chạm Kiến thức 
 của các vật bằng đệm - Nêu được mục đích nghiên cứu (nghiệm lại các kết quả lí thuyết bằng 
 không khí thực nghiệm) 
 - Nêu được nguyên tắc đo vận tốc bằng cổng quang học. 
 - Nêu được nguyên tắc hoạt động của đệm không khí. 
 Kĩ năng 
 - Lắp ráp được thí nghiệm 
 - Lấy và xử lí được số liệu 
 - Ước lượng được sai số của phép đo 
 - Viết được báo cáo thí nghiệm 
 Chuyên đề 2 : Đo nhiệt hoá hơi của chất lỏng bằng phương pháp dòng liên tục 
 Số tiết : 3 
TT Nội dung Mức độ cần đạt Ghi chú 
 1 Đo nhiệt hoá hơi của Kiến thức 
 chất lỏng bằng phương - Nêu được nguyên tắc đo 
 pháp dòng liên tục - Lập được công thức tính nhiệt hoá hơi 
 - So sánh được tính ưu việt của phương pháp dòng liên tục với phương 
 pháp cổ truyền 
 Kĩ năng 
 - Lắp ráp được thí nghiệm 
 - Lấy và xử lí được số liệu 
 - Ước lượng được sai số của phép đo 
 - Viết được báo cáo thí nghiệm 
 15