Tài liệu Ôn tập kiến thức Ngữ văn 10 - Bài 1 đến 4

 ÔN TẬP KIẾN THỨC NGỮ VĂN 10
Bài 1: Phú Sông Bạch Đằng (Trương Hán Siêu)
 I. Kiến thức cơ bản cần nắm
1. Tác giả: Trương Hán Siêu ( ? – 1354)
 - Tự là Thăng Phủ, quê ở xã Phúc Thành huyện Yên Ninh (nay thuộc tỉnh Ninh 
 Bình).
 - Là nhà văn, nhà chính trị nổi tiếng được mọi người kính trọng.
2. Nội dung cơ bản:
* Nội dung
 +Cảm xúc lịch sử của “khách” trước sông Bạch Đằng. Khách thể hiện tư thế ung 
 dung phóng khoáng, khách là người đi nhiều, biết rộng mang tráng chí làm bạn với 
 gió trăng, qua nhiều miền sông bể bằng trí tưởng tượng, bằng sự hiểu biết, tâm 
 trạng vừa vui vừa buồn.
 +Lời của các bô lão kể với khách về những chiến công lịch sử trên sông Bạch 
 Đằng thể hiện niềm tự hào.
+ Suy ngẫm bình luận của các bộ lão về những chiến công xưa
+Lời ca khẳng định vai trò và đức độ của con người.
*Nghệ thuật:
+Sử dụng biện pháp tượng trưng ước lệ
+Sử dụng phép liệt kê
+So sánh, đối, điệp
+Giong văn hào hung nhưng cũng trầm lắng sâu xa
 II. Luyện tập: 
Cảm nhận của anh/chị về hình tượng nhân vật khách trong tác phẩm?(Lập dàn 
ý) Bài 3: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia
 I. Kiến thức cơ bản cần nắm
1. Tác giả Thân Nhân Trung (1418- 1499):
- Đỗ tiến sĩ năm 1469, nổi tiếng văn chương, được Lê Thánh Tông tin dùng.
- Được phong là Phó nguyên soái trong Tao đàn văn học do Lê Thánh Tông sáng 
lập.
2. Nội dung cơ bản
* Hoàn cảnh ra đời: Bài kí trên được khắc bia năm 1484. Trước phần trích học 
có một đoạn văn dài kể việc từ khi Lê Thái Tổ dựng nước (1428) đến năm 1484, 
các vua Lê tuy đều chú ý bồi dưỡng, phát triển hiền tài nhưng chưa có điều kiện 
dựng bia tiến sĩ. Cuối phần trích là danh sách 33 vị tiến sĩ khoa Nhâm Tuất 1442
* Nội dung:
-Vai trò quan trọng của hiền tài: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia:
- Những việc làm khuyến khích hiền tài của các thánh đế minh vương:
+Những việc đã làm: Đề cao danh tiếng, xướng danh, ghi tên ở bảng vàng; ban 
chức tước; ban yến tiệc...
+ Việc sẽ làm: Khắc bia tiến sĩ.
- Ý nghĩa của việc khắc bia tiến sĩ:
+ Khuyến khích hiền tài: kẻ sĩ trông vào mà phấn chấn, hâm mộ, ra sức rèn luyện 
danh tiết, gắng sức giúp vua, giúp nước.
+ Ngăn ngừa điều ác, kẻ ác, ý xấu bị ngăn chặn, lòng thiện tràn đầy, kẻ ác lấy đó 
làm răn, người thiện xem đó mà cố gắng.
+ Dẫn việc dĩ vãng, chỉ lối tương lai, góp phần rèn rũa danh tiếng cho sĩ phu, vừa 
để củng cố mệnh mạch cho đất nước.
 • Nghệ thuật: 
 - Lập luận đối đáp
 - Liệt kê trùng điệp đối lập.
 II. Luyện tập
Phân tích cách lập luận trong bài : Hiền tài là nguyên khí của quốc gia