Tài liệu Ôn tập kiến thức Vật lý Lớp 11 - Chuyên đề 2: Từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn có hình dạng đặc biệt

 Chủ đề 2. Từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn có hình dạng đặc biệt
 A- Tóm tắt lý thuyết .
 I / Các định nghĩa 
 1 - Từ trường : 
- Đ/N: Từ trường là một dạng vật chất tồn tại trong không gian mà biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện 
 của lực từ tác dụng lên nam châm hay một dòng điện đặt trong nó .
- Đặc trưng của từ trường là cảm ứng từ ký hiệu là đơn vị của cảm ứng từ là T ( Tesla)
- Quy ước : Hướng của từ trường tại một điểm là hướng Nam - Bắc của kim nam châm cân bằng tại 
 điểm đó
 2 - Đường sức từ :
- Đ/N : đường sức từ là những đường vẽ trong không gian có từ trường sao cho tiếp tuyến tại mỗi 
 điểm có hướng trùng với hướng của của từ trường tại điểm đó.
- Tính chất : 
 ➢ Qua mỗi điểm trong không gian chỉ vẽ được một đường sức từ 
 ➢ Các đường sức từ là những đường cong khép kín hoặc vô hạn ở 2 đầu 
 ➢ Chiều của đường sức từ tuân theo những quy tắc xác định ( quy tắc nắm tay phải , quy tắc 
 đinh ốc)
 ➢ Quy ước : Vẽ các đường cảm ứng từ sao cho chỗ nào từ trường mạnh thì các đường sức dày 
 và chỗ nào từ trường yếu thì các đường sức từ thưa .
 II / Từ trường tạo bởi các dây dẫn điện có hình dạng đặc biệt 
 1 - Từ trường của dòng điện thẳng dài vô hạn .
 Giả sử cần xác định từ trường tại M cách dây dẫn một đoạn r do dây dẫn điện có cường độ I (A) 
 gây ra ta làm như sau : 
- Điểm đặt : Tại M
 I
- Phương : cùng với phương tiếp tuyến của đường tròn ( O,r) tại M
- Chiều : được xác định theo quy tắc nắm bàn tay phải họăc quy BM
 r M
 tắc đinh ốc 1 : O
 ➢ Quy tắc nắm bàn tay phải : Để bàn tay phải sao cho ngón 
 cái nằm dọc theo dây dẫn và chỉ theo chiều dòng điện , 
 khi đó các ngón kia khum lại cho ta chiều của cảm ứng từ .
 ➢ Quy tắc cái đinh ốc 1 : Quay cái đinh ốc để nó tiến theo chiều dòng điện thì chiều của nó tại 
 điểm đó là chiều của cảm ứng từ 
- Độ lớn : Trong đó : B (T) - I (A) - r (m)
 2 - Từ trường của dòng điện tròn .
 BM
 Giả sử cần xác định từ trường tại tâm O cách dây dẫn 
 hìng tròn bán kính r do dây dẫn điện có cường độ I (A) 
 r
 gây ra ta làm như sau : O
- Điểm đặt : Tại O I
- Phương : Vuông góc với mặt phẳg vòng dây. A. I B B. I B C. I B D. B và C
Câu hỏi 5: Độ lớn cảm ứng từ tại một điểm bên trong lòng ống dây có dòng điện đi qua sẽ tăng hay 
giảm bao nhiêu lần nếu số vòng dây và chiều dài ống dây đều tăng lên hai lần và cường độ dòng điện 
qua ống dây giảm bốn lần:
 A. không đổi B. giảm 2 lần C. giảm 4 lần D. tăng 2 lần
Câu hỏi 6: Hai điểm M và N gần dòng điện thẳng dài, cảm ứng từ tại M lớn hơn cảm ứng từ tại N 4 
lần. Kết luận nào sau đây đúng: A. rM = 4rN B. rM = rN/4 C. rM = 2rN 
 D. rM = rN/2
Câu hỏi 7: Hình vẽ nào dưới đây xác định đúng hướng của véc tơ cảm ứng từ tại M gây bởi dòng điện 
trong dây dẫn thẳng dài vô hạn:
 I B I B B B
 M M M M M M M M
 A. B. C. D. 
 I I
Câu hỏi 8: Hình vẽ nào dưới đây xác định sai hướng của véc tơ cảm ứng từ tại M gây bởi dòng điện 
trong dây dẫn thẳng dài vô hạn: M
 B
 B
 M M B I B M
 A. B. M
 M M C. M D. 
 I I I
Câu hỏi 9: Hình vẽ nào dưới đây xác định đúng hướng của véc tơ cảm ứng từ tại M gây bởi dòng điện 
trong dây dẫn thẳng dài vô hạn:
 B M
 I B
 M M M
 B I M
 A. B B. C. M D. 
 I
 M M I
Câu hỏi 10: Hình vẽ nào dưới đây xác định sai hướng của véc tơ cảm ứng từ tại M gây bởi dòng điện 
thẳng dài vô hạn: I M
 M I I M
 A. B. C. D. B
 B M
 B B M I
 M M M
Câu hỏi 11: Hình vẽ nào dưới đây xác định đúng hướng của véc tơ cảm ứng từ tại M gây bởi dòng 
điện trong dây dẫn thẳng dài vô hạn:
 M
 I
 M I B
 M B
 A. B. M
 I B C. D. I
 M M
 B M
 M Câu hỏi 19: Trong các hình vẽ sau, hình vẽ nào biểu diễn đúng hướng của véc tơ cảm ứng từ tại tâm 
vòng dây của dòng điện trong vòng dây tròn mang dòng điện:
 B B B
 A. B. C. D. B
 I I I I
Câu hỏi 20: Trong các hình vẽ sau, hình vẽ nào biểu diễn sai hướng của véc tơ cảm ứng từ tại tâm 
vòng dây của dòng điện trong vòng dây tròn mang dòng điện:
 B B B
 A. B. C. D. B
 I I I I
Câu hỏi 21: Trong các hình vẽ sau, hình vẽ nào biểu diễn đúng hướng của đường cảm ứng từ của 
dòng điện trong ống dây gây nên:
 A. B. C. D. A và C
 I I I
Câu hỏi 22: Trong các hình vẽ sau, hình vẽ nào biểu diễn sai hướng của đường cảm ứng từ của dòng 
điện trong ống dây gây nên:
 A. B. C. D. A và B
 I I I
Câu hỏi 23: Trong các hình vẽ sau, hình vẽ nào biểu diễn đúng hướng của đường cảm ứng từ của 
dòng điện trong ống dây gây nên:
 D. B và C
 A. I B. I C. I
Câu hỏi 24: Trong các hình vẽ sau, hình vẽ nào biểu diễn sai hướng của đường cảm ứng từ của dòng 
điện trong ống dây gây nên:
 B. I C. I D. A và B
 A. I Câu hỏi 36: Một dây dẫn thẳng dài có đoạn giữa uốn thành hình vòng tròn như hình vẽ. Cho dòng 
điện chạy qua dây dẫn theo chiều mũi tên thì véc tơ cảm ứng từ tại tâm O của vòng tròn có hướng:
 A. thẳng đứng hướng lên trên B. vuông góc với mặt phẳng hình tròn, hướng ra 
phía sau
 C. vuông góc với mặt phẳng hình tròn, hướng ra phía trước D. thẳng đứng hướng xuống dưới
 M
 I
Câu hỏi 37: Một dòng điện cường độ 5A chạy trong một dây dẫn thẳng dài chiều như hình vẽ. 
Cảm ứng từ tại hai điểm M và N quan hệ với nhau như thế nào, biết M và N đều cách dòngN 
điện 4cm, đều nằm trên mặt phẳng hình vẽ đối xứng nhau qua dây dẫn.
A.BM = BN; hai véc tơ và song song cùng chiều B. BM = BN; hai véc tơ và song song 
ngược chiều 
C. BM > BN; hai véc tơ và song song cùng chiều D. B M = BN; hai véc tơ và vuông góc 
với nhau
Câu hỏi 38: Cảm ứng từ của một dòng điện thẳng tại điểm N cách dòng điện 2,5cm bằng 1,8.10 -5T. 
Tính cường độ dòng điện: A. 1A B. 1,25A C. 2,25A 
 D. 3,25A
Câu hỏi 39: Hai dây dẫn thẳng dài song song cách nhau một khoảng cố định 42cm. Dây thứ nhất 
mang dòng điện 3A, dây thứ hai mang dòng điện 1,5A, nếu hai dòng điện cùng chiều, những điểm mà 
tại đó cảm ứng từ bằng không nằm trên đường thẳng:
 A. song song với I1, I2 và cách I1 28cm 
 B. nằm giữa hai dây dẫn, trong mặt phẳng và song song với I1, I2, cách I2 14cm 
 C. trong mặt phẳng và song song với I1, I2, nằm ngoài khoảng giữa hai dòng điện cách I2 14cm 
 D. song song với I1, I2 và cách I2 20cm 
Câu hỏi 40: Hai dây dẫn thẳng dài song song cách nhau một khoảng cố định 42cm. Dây thứ nhất 
mang dòng điện 3A, dây thứ hai mang dòng điện 1,5A, nếu hai dòng điện ngược chiều, những điểm 
mà tại đó cảm ứng từ bằng không nằm trên đường thẳng:
 A. song song với I1, I2 và cách I1 28cm 
 B. nằm giữa hai dây dẫn, trong mặt phẳng và song song với I1, I2, cách I2 14cm 
 C. trong mặt phẳng và song song với I 1, I2, nằm ngoài khoảng giữa hai dòng điện gần I 2 cách I2 
 42cm 
 D. song song với I1, I2 và cách I2 20cm 
Câu hỏi 41: Ba dòng điện thẳng song song vuông góc với mặt phẳng hình vẽ. Khoảng cách 
từ điểm M đến ba dòng điện trên mô tả như hình vẽ. Xác định véc tơ cảm ứng từ tại M trong 
trường hợp cả ba dòng điện đều hướng ra phía trước mặt phẳng hình vẽ. Biết I1 = I2 = I3 = 10A
 A. 10-4T B. 2.10-4T C. 3.10-4T D. 4.10-4T 
Câu hỏi 42: Ba dòng điện thẳng song song vuông góc với mặt phẳng hình vẽ. Khoảng cách 
từ điểm M đến ba dòng điện trên mô tả như hình vẽ. Xác định véc tơ cảm ứng từ tại M trong 
trường hợp ba dòng điện có hướng như hình vẽ. Biết I1 = I2 = I3 = 10A
 A. 10-4T B. 10-4T C. 10-4T D. .10-4T I3
 2cm
 I1 I2
 2cm 2cm
 M